Międzynarodowa konferencja „Prawne ramy pamięci: Sprawiedliwość okresu transformacji w Europie Środkowej i Wschodniej”

Międzynarodowa konferencja "Prawne ramy pamięci: Sprawiedliwość okresu transformacji
w Europie Środkowej i Wschodniej organizowana przez Europejską Sieć Pamięć i Solidarność (ESPS) w ramach wieloletniego projektu ESPS Genealogie Pamięci w Europie Środkowej i Wschodniej (www.genealogies.enrs.eu).

Kilkudziesięcioro naukowców z całego świata zbiera się w Polsce by debatować o zjawiskach szczególnych dla doświadczenia Europy Środkowej i Wschodniej w ramach rozliczeń po okresie komunizmu, m.in. o dekomunizacji i lustracji, rehabilitacji więźniów politycznych, restytucji znacjonalizowanego mienia oraz o instytutach pamięci narodowej i problemie dostępu do archiwów. Celem konferencji jest porównanie różnych doświadczeń krajów byłego bloku wschodniego oraz omówienie roli pamięci społecznej w procesach stanowienia prawa.

Problematyka poszczególnych paneli konferencji oscyluje wokół tematów:

· Sprawiedliwość okresu transformacji - jak jest rozumiana i realizowana w różnych krajach postkomunistycznych;

· Jak regulacje prawne dotyczące własności i ich realizacja kształtują pamięć o przeszłości;

· W jaki sposób rozliczani (lub nierozliczani) są sprawcy zbrodni komunistycznych;

· Rola archiwów z dokumentami komunistycznych służb w kształtowaniu polityki i pamięci historycznej;

· Działania społeczeństwa obywatelskiego jako narzędzia w wymierzaniu sprawiedliwości;

· Rola sądownictwa w edukacji historycznej.

Podczas tegorocznych Genealogii Pamięci wystąpią m.in. prof. Elazar Barkan (Columbia University), którego zainteresowania badawcze koncentrują się na prawach człowieka oraz roli historii w nowoczesnym społeczeństwie, prof. Lavinia Stan (St. Francis Xavier University in Canada),zajmuje się procesami demokratyzacji w Europie postkomunistycznej, Saygun Gökarıksel (New York School for Social Research, Nowy Jork) bada archiwa służb i postępowania lustracyjne krajów Europy Środkowo-Wschodniej, prof. Yaroslav Pasko (University of Management and Donetsk State University, Ukraine), ekspert od społecznych i kulturowych aspektów postsowieckiej transformacji pamięci czy Oldřich Tůma (Czeska Akademia Nauk), jeden z najbardziej znanych historyków czeskich koncentrujący się na historii powojennej Czechosłowacji.

"Genealogie Pamięci" to rozpoczęty w 2011 roku wieloletni projekt Europejskiej Sieci Pamięć i Solidarność, w tym roku realizowany wspólnie z Collegium Civitas i Uniwersytetem Warszawskim. Celem programu jest przede wszystkim popularyzowanie zagadnień związanych z pamięcią społeczną, z różnymi sposobami pamiętania XX wieku w Europie Środkowo-Wschodniej.
Strona internetowa projektu jest platforma łączącą naukowców zajmujących się badaniami nad pamięcią z różnych regionów Europy (www.genealogies.enrs.eu).