Elewacja Fary odrestaurowana

21 listopada odbędzie się uroczystość przekazania odnowionej elewacji wejścia głównego kościoła farnego p.w. św. Jana Chrzciciela w Radomiu. Prace trwały pięć miesięcy.

Kościół farny bardzo potrzebował tej renowacji. Jak informuje proboszcz parafii ks. Stanisław Kula, od ostatniego gruntownego remontu i modernizacji kościoła farnego minęło 100 lat. A w 2010 roku kościół p.w. św. Jana Chrzciciela obchodzić będzie imponujący jubileusz: 650-lecie istnienia.

 

Celem prac przy elewacji wejścia głównego, rozpoczynających wieloetapowy program prac konserwatorskich kościoła farnego, było wykonanie szeregu zabiegów renowacji wątku ceglanego i detali - aplikacji kamiennych oraz utworzenie koncepcji ekspozycji w taki sposób, by ukazać dzieło zgodnie z pierwotnym zamysłem twórców z uwzględnieniem późniejszych przekształceń.  Prace konserwatorskie pozwoliły na ukazanie pierwotnej cegły i spoiny między nimi oraz przywróciły pierwotny kształt profili i fakturę powierzchni elementów. Uzupełnione zostały również ubytki tynku w blendach. Prace konserwatorskie polegające na oczyszczeniu mechanicznym, usunięciu osłabionych i wypłukanych spoin oraz scaleniu kolorystycznym obiektu pozwoliły w pełni wyeksponować jego walory artystyczne.

 

Historia kościoła farnego

 

Kościół p.w. Św. Jana Chrzciciela w Radomiu został wzniesiony z fundacji królewskiej w latach 1360 – 1370, jako integralna część średniowiecznego zespołu urbanistycznego miasta kazimierzowskiego. Pierwotnie był to kościół jednonawowy, trójprzęsłowy z węższym i niższym trójbocznie zamkniętym prezbiterium, oraz czworoboczną zakrystią od północy. Około połowy XV w., przy zachodnio- północnej stronie kościoła wzniesiono wieżę, która pełniła funkcję dzwonnicy kościelnej i strażnicy. W ciągu XV, XVI i XVII stulecia obiekt został znacznie powiększony, poprzez stopniowe dobudowywanie do nawy świątyni kaplic: w 1423 r. Św. Krzyża, w 1481 r. - Bożego Ciała, zwanej Warcabowską, później różańcową, w 1495 r. św. Anny, zwanej Kosnowską, w latach 1500-1505 Baryczkowskiej, w 1540 r. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny i latach 1630-1633 św. Marii Magdaleny fundacji Jana Kochanowskiego. Od I poł. XVIII w. popadający w ruinę kościół był wielokrotnie odnawiany : w trakcie trwających od 1711r. prac remontowych odnowiono pokrycie kopuły kaplicy Marii Magdaleny , w 1747 r. zmieniono pokrycia dachu nad południowymi kaplicami, w 1757 r. założono sufit i pokryto kościół polichromią, w latach 1780 – 1802 wyremontowano dach kościoła i wieży , 1807-1821 założono pokrycia dachu, przekształcono szczyt, założono pułap. W wyniku gruntownej restauracji świątyni w latach 1837 – 1839 podwyższono ściany prezbiterium i pokryto dachem, nad nawą złożono sufit, wyremontowano wieżę, otynkowano elewacje oraz ściany wewnętrzne , wnętrze świątyni pokryto nową polichromią z zachowaniem pierwotnej na sklepieniu prezbiterium, zamontowano też nową posadzkę kamienną. W 1880 r. założono marmurową posadzkę i pomalowano wnętrze świątyni, a w latach 1881-1882 podwyższono wieże i odnowiono kaplicę Pana Jezusa.

 

W latach 1908-1909 świątynia została gruntownie przebudowana w stylu neogotyckim według projektu architekta Józefa-Piusa Dziekońskiego, przedłużono wówczas nawę ku zachodowi o jedno przęsło, dawne kaplice częściowo wyburzono i przekształcono w nawy boczne oraz wzniesiono nową większą zakrystię. Na kościele zamontowano wyższy dach kryty blachą. Istotnej przebudowie uległo wnętrze świątyni. Nawę główną nakryto sklepieniem sieciowym, wzorowanym na XVI -wiecznym sklepieniu prezbiterium, wzniesionym prawdopodobnie w okresie sprawowania urzędu kasztelana i starosty radomskiego przez Mikołaja Szydłowieckiego.

 

Nawy boczne połączono z nawą główną ostrołukowymi arkadami i nakryto sklepieniem kryształowym. W ostatnim dobudowywanym od zachodu przęśle  świątyni umieszczono emporę chóru przeprutą w dolnej partii trzema ostrołukowymi arkadami , wspartymi na spiralnych kolumnach, która wieńczy ażurowa balustrada, dekorowana motywami maswerkowymi. Wejście główne ozdobiono neogotyckim ostrołukowym portalem, wykonanym z piaskowca. W I poł. XX wieku z inicjatywy ks. Górskiego pokryto dekoracją malarską wnętrze świątyni.

 

Ostatnia gruntowna restauracja kościoła miała miejsce w latach 60 XX wieku. W 1972 r. została wykonana nowa polichromia autorstwa prof. Wacława Taranczewskiego, nawiązująca stylem do gotyckiego wnętrza świątyni. Tematyka malowideł obejmowała przedstawienia staro- i nowotestamentowe, m.in. Ukrzyżowanie, Zmartwychwstanie, Wniebowstąpienie, Ukoronowania NMP i Przemienienie Pańskie, Spotkanie Chrystusa z Tomaszem, jak również wyobrażenia Wielkich Mężów, Świętych Polskich i Błogosławionych, herbów dawnych ziem Rzeczpospolitej, a także pieczęci miasta Radomia i Sandomierza.W ciągu ostatnich trzydziestu lat prowadzone były prace konserwatorskie na niewielką skalę.

 

W roku 2001 przeprowadzono konserwację wnętrza kaplicy Kochanowskich oraz malowideł nawy północnej w obrębie ściany zachodniej i północnej.


W 2007 roku poddano gruntownej konserwacji obiekty znajdujące się na terenie placu przykościelnego: rzeźbę Św. Jana Nepomucena(XVIII.), krzyż misyjny oraz figurę Chrystusa Ubiczowanego (XIXw.).<www.radom.pl>


ostatnia aktualizacja: 2011-09-08
Komentarze
Polityka Prywatności