Jérôme Leuba i Christian Vetter - Nowe praktyki konceptualne - wystawa w warszawskiej Fundacji Profile

Jérôme Leuba w swojej praktyce czerpie z obrazów medialnych, zachowując jednocześnie dystans wobec wizualnej zgiełkliwości mediów. Jak mówi, "nie chodzi o produkcję obrazów, ale o sposób ich postrzegania i sposób pracowania z obrazami". Interesują go mechanizmy oddziaływania obrazów, ich przemoc i pamięć. W swoich pracach unika spektakularyzacji, ale sięga do przedstawień pozornie tylko oczywistych, których nie da się jednoznacznie zinterpretować. To, co podsuwa odbiorcom zazwyczaj uruchamia pamięć innych obrazów, głęboko zakorzenionych w zbiorowej świadomości.

Od przeszło dziesięciu lat realizuje prace opatrywane wspólnym tytułem - Battlefield (Pole walki). Fotografie, instalacje, działania performanse, zapisy wideo i filmy są swego rodzaju polami napięć, w których toczy się gra pomiędzy tym co widziane i tym, co wbrew nieobecności wyłania się z pamięci szkolonej medialnymi przekazami. W fotograficznym dyptyku zatytułowanym battlefield#36/pictureless (2007) na jednym ze zdjęć grupa dziennikarzy otacza ciasnym kółkiem niewidoczny (i nieistniejący) obiekt ich uwagi. Drugie ze zdjęć, przedstawiające scenę aresztowania, mimo że inscenizowane, uruchamia pamięć tego typu obrazów znanych z prasowych czy telewizyjnych doniesień.

Pod hasłem Living sculptures (Żywe rzeźby) artysta aranżuje rodzaj akcji, do których angażowane są osoby, zachowujące się w naturalny sposób, wykonujące jakieś zwyczajne, niezbyt rzucające się w oczy czynności. Nie anonsowane wcześniej i niekiedy nawet trudne do zauważenia, działania Living sculpture grają na dwuznaczności tego, co rzeczywiste i jednocześnie wpisane w obszar sztuki.

Podczas wernisażu wystawy Nowe praktyki konceptualne w Galerii Fundacji Profile, artysta umiejscowił wśród gości rzeczywistą parę zakochanych. Partnerzy, uczestnicząc w otwarciu, zaangażowani byli w odbiór wystawy podobnie jak inni zwiedzający. Co wyróżniało ich zachowanie spośród reszty, to naturalne, instynktowne wręcz dla dwojga zakochanych akty, które w określonych warunkach ulegają skrępowaniu jako nieprzystawalne do określonej sytuacji. Przestrzeń wystawiennicza jest jedną z tych, które uruchamiają w podświadomości swoisty etos zachowań, który niegdyś Carol Duncan porównała z momentem przekroczenia progu przestrzeni sakralnej. Leuba, poprzez swe performatywne aranżacje Żywych rzeźb, rozprasza granice pomiędzy tym co wystudiowane a spontaniczne, społecznie oczekiwane a uwolnione ze sztywnych nakazów. Zderzając prywatne z publicznym w przestrzeni galerii, para zakochanych w nieco dowcipny sposób obnażyła skonfudowanie gości, przygotowanych przede wszystkich na odbiór statycznych dzieł umieszczonych na ścianie.

Poza fotograficznymi pracami Jérôme Leuba na wystawie w Fundacji Profile zobaczyć można również projekcję video artysty z serii Pól walki - battlefield #98/the program (poziom -1)

Christian Vetter jest malarzem zaabsorbowanym językową naturą sztuki, jak sam mówi: "Próbuje zrozumieć, jak ten język jest robiony. Zastanawia mnie różnica pomiędzy dosłownym a malarskim językiem. Nurtuje mnie pytanie: co dzieje się ze słowem kiedy już staje się materialne, kiedy jest namalowane." W obrazach i rysunkach realizowanych w ostatnich latach maluje teksty, które przekształca w obrazy. Interesują go możliwe odniesienia tych namalowanych słów-obrazów, które przestają odnosić się do swoich desygnatów. Poszczególne litery nabierają wizualnych znaczeń, stają się częścią struktury obrazu czy rysunku. Sposób ich kreślenia/malowania bardziej kojarzy się z typograficzną funkcjonalnością niż kaligraficznym kunsztem. Artysta wypracował charakterystyczny, uproszczony krój liter, w którym nie chodzi o ich kształt ale walor strukturalny.

Związki pomiędzy językiem malarstwa i namalowanymi słowami znajdują rozwinięcie w jego Manifeście malarskim (2010) składającym się z 33 prac na papierze. Krótkie frazy na kolejnych pracach dotyczą malarstwa i często emanują poczuciem humoru: DEFINE VAGUNESS (ZDEFINIUJ MGLISTOŚĆ), NIENAWIŚĆ OD PIERWSZEGO WEJRZENIA. Mimo tytułu, "manifest" niczego nie proklamuje i nie ma deklaratywnego charakteru, jest raczej manifestacją malarstwa jako języka, który unika przedstawieniowości i jakichkolwiek oczywistości. Język malowanych słów pozwala odwoływać się do czegoś, czego nie ma w obrazie i jednocześnie przekształcając się w czysto malarskie znaki gubi znaczenie tych słów. Dwoistość językowego i wizualnego zapisu komplikuje relacje między znaczącym i nie dającym się jednoznacznie określić znaczonym.

Kurator wystawy: Suzanne B. Friedli

Jérôme Leuba (1970) żyje i pracuje w Genewie. Swoją praktykę artystyczną zaczynał od realizacji filmowych, obecnie używa różnych mediów: fotografii, wideo, instalacji przestrzennych, działań typu performanse. .

Cristian Vetter (1970) mieszka i pracuje w Zurichu. Jego malarstwo ewoluowało od ekspresyjnej, kolorowej abstrakcji do prac figuratywnych, by powrócić do ograniczonych kolorystycznie, abstrakcyjnych struktur malarskich. Poza malarstwem i rysunkiem, Vetter sięga również do innych mediów, m.in. wideo, fotografii, instalacji przestrzennych.