Z okazji przypadającej w roku 2013 setnej rocznicy urodzin Witolda Lutosławskiego Towarzystwo jego imienia przygotowało serię wydarzeń, obejmujących koncerty festiwalu „Łańcuch” i towarzyszącego mu cyklu dla dzieci „Łańcuszek”, kursy mistrzowskie, wernisaż wystawy, premiery wydawnictw książkowych oraz multimedialnych i wiele innych.
W dniach 24 stycznia – 9 lutego 2013 roku odbędzie się X Festiwal Witolda Lutosławskiego „Łańcuch”. Festiwal zainauguruje koncert w wigilię 100. rocznicy urodzin Witolda Lutosławskiego, w którego programie znajdą się między innymi Muzyka żałobna i Paroles tissées. Koncert będzie także okazją do wręczenia okolicznościowego medalu, wydanego przez Towarzystwo im. Witolda Lutosławskiego z okazji jubileuszu. W programach koncertów festiwalowych obok dzieł Witolda Lutosławskiego zabrzmią m.in. utwory Krzysztofa Pendereckiego, Henryka Mikołaja Góreckiego, a także stypendystów Lutosławskiego – Grażyny i Andrzeja Krzanowskich, Aleksandra Lasonia, Tadeusza Wieleckiego, Pawła Mykietyna i Tomasza Opałki. Istotnym wydarzeniem będzie również projekt Cello Concerto – Hésitant – Direct, przygotowywany przez Andrzeja Bauera ze współudziałem Cezarego Duchnowskiego, Emilii Sitarz, Bartłomieja Wąsika, Magdaleny Kordylasińskiej i Miłosza Pękali. Do występu podczas jubileuszowej edycji „Łańcucha” zaproszone zostały najwybitniejsze polskie zespoły orkiestrowe, m.in. Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia z Katowic, Orkiestra Filharmonii Wrocławskiej im. Witolda Lutosławskiego, Polska Orkiestra Radiowa, Orkiestra Kameralna Miasta Tychy „Aukso”, Orkiestra Sinfonia Varsovia, Sinfonietta Cracovia, Chór Teatru Wielkiego – Opery Narodowej, a dyrygować nimi będą Łukasz Borowicz, Robert Kabara, Jacek Kaspszyk, Wojciech Michniewski, Marek Moś, Krzysztof Penderecki, Pierre-André Valade. Wśród solistów usłyszymy m.in. Annę Radziejewską, Elżbietę Szmytkę, Marcela Beekmana i Garricka Ohlssona. Festiwalowi towarzyszą adresowany do najmłodszych słuchaczy cykl koncertów „Łańcuszek” oraz mistrzowskie kursy interpretacji dzieł Witolda Lutosławskiego przeznaczone dla studentów uczelni artystycznych z udziałem znakomitych pedagogów, wśród których znajdą się m.in. Jadwiga Rappé, Maja Nosowska i Andrzej Bauer. Festiwal jest wspólnym przedsięwzięciem Towarzystwa, uczestniczących w nim zespołów, gospodarzy sal oraz Programu II Polskiego Radia. Koncerty odbędą się na Zamku Królewskim, w Filharmonii Narodowej oraz w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego.
W dniu setnych urodzin kompozytora, 25 stycznia, swoją premierę będzie miał Spacerownik po Warszawie Lutosławskiego – elektroniczna publikacja w postaci aplikacji na telefony komórkowe, przygotowywana przez Towarzystwo we współpracy z Narodowym Instytutem Fryderyka Chopina. Jej treścią jest bogaty zestaw historycznych i współczesnych zdjęć, a także informacji tekstowych autorstwa Danuty Gwizdalanki o najważniejszych miejscach w stolicy związanych z pobytem i twórczością kompozytora.
Dzień 100. urodzin Witolda Lutosławskiego będzie też ostatnim dniem przyjmowania przez Towarzystwo zgłoszeń na Międzynarodowy Konkurs Kompozytorski. Przedmiotem konkursu jest utwór na orkiestrę symfoniczną o składzie właściwym dla ostatnich symfonii Witolda Lutosławskiego. Kompozycje oceniać będzie jury w składzie: Luca Francesconi, Kazimierz Kord, Magnus Lindberg, Steven Stucky, Paweł Szymański, Tadeusz Wielecki. Utwór wyróżniony pierwszą nagrodą (10 000 euro) zostanie wykonany podczas Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” we wrześniu 2013 roku.
Dnia 25 stycznia 2013 roku w Filharmonii Narodowej odbędzie się pierwsza prezentacja wystawy prezentującej postać i twórczość Witolda Lutosławskiego – przebieg jego drogi twórczej, procesu komponowania, inspiracje, ważniejsze fakty z jego życia, krąg osób najbliższych, zainteresowania pozamuzyczne. Wystawa pokazywana będzie także poza Warszawą, w tym w Krakowie i Szczecinie.
Wśród publikacji przygotowywanych przez Towarzystwo na Rok Witolda Lutosławskiego znalazła się również ta szczególnie oczekiwana: Przewodnik po muzyce Witolda Lutosławskiego. PostSłowie autorstwa Andrzeja Chłopeckiego – ostatnia, niedokończona książka znanego krytyka i muzykologa, powstała na zamówienie Towarzystwa im. Witolda Lutosławskiego. Kto śledził niegdysiejsze publikacje Andrzeja Chłopeckiego, nie będzie zaskoczony – krytyk nie zmienił poglądów, ale jego ocena stała się głębsza, bardziej stanowcza, bez wahania wskazująca pierwszoplanową rolę kompozytora dla zrozumienia najważniejszych dylematów muzyki XX wieku. Autor miał świadomość, że taka książka mogła powstać dopiero teraz, na podstawie wiedzy i doświadczenia kilkudziesięciu lat dociekań, jej treścią zaś nie jest poszukiwanie odpowiedzi na pytanie o znaczenie muzyki Lutosławskiego, lecz tej odpowiedzi udzielenie.
W styczniu Towarzystwo im. Witolda Lutosławskiego zaprezentuje również ponad 300-stronicowy album Lutosławski. 1913-2013, przygotowany przez Elżbietę Markowską. Książka zawiera wybór wypowiedzi kompozytora, wspomnienia rodziny i przyjaciół oraz fotografie, przenoszące rzeczywisty obraz czasów i ludzi. Publikacja ta jest próbą dopełnienia portretu twórcy i człowieka. Zawiera efekt kwerendy w udostępnionych archiwach rodziny, przyjaciół i podstawowych zbiorach archiwów instytucjonalnych (np. Polskiego Radia).
Inicjatywy Towarzystwa im. Witolda Lutosławskiego, przygotowywane z okazji Roku Lutosławskiego, dopełnia odnowiona witryna internetowa, oferująca wiele materiałów o kompozytorze: kilka różniących się stopniem szczegółowości not biograficznych kompozytora, spis utworów z omówieniami, bogaty zestaw zdjęć, biogramy osób związanych z artystą, wypowiedzi kompozytora oraz eseje o jego muzyce, a także informacje o publikacjach, wydarzeniach i działaniach związanych z muzyką Witolda Lutosławskiego. Witryna będzie powiązana z internetowym informatorem o programie Roku Lutosławskiego przygotowanym przez Instytut Adama Mickiewicza oraz z witrynami partnerów Roku – Instytutu Audiowizualnego i Instytutu Muzyki i Tańca.
Program Festiwalu Witolda Lutosławskiego „Łańcuch” X
24 stycznia 2013 r. Sala Wielka Zamku Królewskiego w Warszawie, g. 19:00
Koncert w wigilię 100. rocznicy urodzin Witolda Lutosławskiego
Orkiestra Kameralna Miasta Tychy Aukso, dyr. Marek Moś, Marcel Beekman – tenor, Roksana Wardenga – mezzosopran, Marcin Zdunik – wiolonczela
Program:
Witold Lutosławski – Muzyka żałobna
Witold Lutosławski – Morze z Pięciu pieśni do słów K. Iłłakowiczówny na sopran i zespół instrumentalny
Witold Lutosławski – Grave na wiolonczelę i 13 instrumentów smyczkowych
Witold Lutosławski – Paroles tissées na tenor, smyczki, harfę i perkusję
28 stycznia 2013 r. Studio Koncertowe Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego, g. 19:00
Koncert symfoniczny
Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Wrocławskiej, dyr. Jacek Kaspszyk, Garrick Ohlsson – fortepian
Program:
Witold Lutosławski – Fanfare for Louisville
Witold Lutosławski – Koncert fortepianowy
Igor Strawiński – Ognisty ptak, suita z 1919 roku
Maurice Ravel – La Valse
29 stycznia 2013 r. Studio Koncertowe Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego, g. 19:00
Koncert kameralny
Garrick Ohlsson – fortepian
Lutosławski Quartet
Program:
Witold Lutosławski – Kwartet smyczkowy
Béla Bartók – Kwintet fortepianowy
1 lutego 2013 r. Filharmonia Narodowa, Sala Kameralna, g. 19:00
Stypendyści
Orkiestra Kameralna Sinfonietta Cracovia, dyr. Robert Kabara, Weronika Dziadek – skrzypce, Krzysztof Lasoń – skrzypce
Orkiestra kameralna Festiwalu Łańcuch X, dyr. Wojciech Michniewski,
Łukasz Owczynnikow – kontrabas, Jadwiga Czarkowska – klarnet basowy
Program:
Grażyna Krzanowska – Silver line na 15 instrumentów smyczkowych
Aleksander Lasoń – Suibusium felix na dwoje skrzypiec i smyczki
Andrzej Krzanowski – II Symfonia na 13 instrumentów smyczkowych
Tadeusz Wielecki – Czas kamieni na kontrabas amplifikowany i orkiestrę kameralną
Tomasz Opałka – Koncert „DNA” na klarnet basowy i zespół instrumentalny
Paweł Mykietyn – 3 dla 13 na 13 instrumentów
2 lutego 2013 r. Filharmonia Narodowa, Sala Koncertowa, g. 19:00
Koncert symfoniczny
Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia, dyr. Pierre-André Valade, Elżbieta Szmytka – sopran, Chór Teatru Wielkiego Opery Narodowej, Bogdan Gola – przygotowanie chóru
Program:
Witold Lutosławski – Tryptyk śląski na sopran i orkiestrę
Witold Lutosławski – II Symfonia
Henryk Mikołaj Górecki – Muzyka staropolska
Henryk Mikołaj Górecki – Ad matrem
7 lutego 2013 r. Studio Koncertowe Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego, g. 19:00
Cello Concerto – Hésitant – Direct
Wykonawcy:
Andrzej Bauer – wiolonczela, elektronika, kierownictwo artystyczne
Cezary Duchnowski – przygotowanie warstwy elektroakustycznej
Emilia Sitarz, Bartłomiej Wąsik – fortepiany
Magdalena Kordylasińska, Miłosz Pękala – perkusja
8 lutego 2013 r. Filharmonia Narodowa, Sala Koncertowa, g. 19:00
Koncert symfoniczny
Polska Orkiestra Radiowa, dyr. Łukasz Borowicz, Anna Radziejewska – mezzosopran
Program:
Witold Maliszewski – Uwertura radosna D-dur op. 11
Witold Lutosławski – Przeźrocza
Witold Lutosławski – Pięć pieśni do słów K. Iłłakowiczówny na sopran i zespół instrumentalny
Witold Lutosławski – Dziesięć tańców polskich
Mikołaj Rimski-Korsakow – II Symfonia „Antar”
9 lutego 2013 r. Filharmonia Narodowa, Sala Koncertowa, g. 19:00
Koncert symfoniczny
Sinfonia Varsovia, dyr. Krzysztof Penderecki
Program:
Krzysztof Penderecki – V Symfonia „Koreańska”
Witold Lutosławski – Koncert na orkiestrę
Wydarzenia towarzyszące
Minifestiwal dla dzieci Łańcuszek (wspólnie z Fundacją „Muzyka jest dla wszystkich”)
styczeń/luty 2013 r. Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Fort Sokolnickiego, Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki, Centrum Kultury i Sztuki w Siedlcach
Kursy mistrzowskie Festiwalu Muzyki Witolda Lutosławskiego Łańcuch X
10-17 lutego 2013 r. Dom Pracy Twórczej w Radziejowicach