Wykłady varsavianistyczne to nowa formuła interdyscyplinarnych studiów międzyuczelnianych, podczas których zostaną przedstawione osiągnięcia osób i instytucji tworzących współczesną i historyczną Warszawę. Studenci będą mogli w niebanalny sposób poznać zarówno narzędzia poznawcze różnych dyscyplin naukowych, jak i procesy kreatywnego współtworzenia miasta.
Poznają historie swoich uczelni i dyscyplin, a także ich wpływ na kształtowanie się metropolii. Wykłady prowadzone w postaci dyskusji między specjalistami z różnych specjalności. Dotyczyć będą różnych aspektów funkcjonowania miasta i oparte będą każdorazowo na informacji obrazowej, w tym zdjęciach lotniczych, jako nowoczesnym środku przekazu wiedzy.
Ocena dobra na podstawie obecności (min. 12 wykładów). Ocena bardzo dobra po realizacji zadania własnego uzgodnionego z prowadzącym.
Pełny opis przedmiotu
Przykładowe tematy wybrane losowo:
1. Narodziny wysoczyzny warszawskiej (historia ostatnich 100 tysięcy lat, pierwsza trójwymiarowa mapa i model geologiczny).
2. Wisła i ewolucja sieci hydrograficznej Warszawy (wygląd rzeki dawnej i współczesnej - rzeka roztokowa i meandrująca), ławice i łachy, starorzecza, wielki meander zakola wawerskiego, historie powodzi, modele symulacji wezbrań, klimat miasta.
3. Miejsca konstytucyjne w Warszawie, które kształtowały stołeczność miasta - wykład wspólnie z Trybunałem Konstytucyjnym
4. Ewolucja miasta (z wykorzystaniem starych planów i map, jak i kiedy powstały Stare Miasto i Warszawa Koronna, osie urbanistyczne naturalnego, ekonomicznego i politycznego rozwoju kontra osie architektoniczne)
5. Warszawa okiem fizyka i matematyka (od mapy hałasu, przez zobrazowania w różnych zakresach promieniowania e-m, obrazy termalne i ich interpretacje, modele funkcjonowania miasta - kolonia bakteryjna, Warszawska Szkoła Matematyczna (Mazurkiewicz, Sierpiński, Lindenbaum), pojęcia matematyczne: przestrzenie polskie, koło warszawskie i dywan Sierpińskiego, fraktale Mandelbrota
6. Filtry warszawskie i jakość wody, dlaczego powstały wodociągi Lindleya
7. Od balonu do kosmosu (w tym wielostopniowe rakiety Siemienowicza, udział studentów w badaniach przestrzeni kosmicznej i powierzchni planet, loty w mikrograwitacji)
8.Psychologia miasta i mapy mentalne, metody badawcze
9. Karnawał w Fabryce Trzciny - życie kulturalne współczesnej Warszawy
10. Mosty i miasto podziemnych tuneli i kanałów, napowietrznych estakad począwszy od historycznego mostu Anny Jagiellonki, mostu prof. Bryły po dzisiejsze przeprawy i wiadukty (konstrukcje inżynierskie i rola społeczna).
Wykłady będą odbywałyby się (co roku z nowym programem tematycznym!) na terenie Uniwersytetu Warszawskiego z możliwością zajęć również w innych miejscach stosownie do treści i atmosfery wykładu (np. w Filharmonii, w salach Zamku Królewskiego, na terenie Cytadeli, etc.).
Ciekawa forma wykładów: nie tylko w postaci klasycznej prezentacji, ale niekiedy w postaci interdyscyplinarnej konfrontacji między specjalistami z udziałem studentów.
Wykłady varsavianistyczne są częścią wielkiego Autorskiego Projektu Warszawa dr. Marka Ostrowskiego (a w najbliższej przyszłości utworzenia kierunku studiów dedykowanych Warszawie - Collegium Varsoviense (Instytutu Warszawskiego), w którym studenci są nie tylko słuchaczami, ale stopniowo będą mogli włączać się ze swoimi pomysłami i projektami realizowanymi w swoich specjalnościach na przykładzie stolicy. Obok interdyscyplinarnego upublicznienia wiedzy o mechanizmach funkcjonowania metropolii, o przestrzeni miasta i rozwoju tej przestrzeni: geograficznej, historycznej, społecznej, ekonomicznej, przyrodniczej, intelektualnej, kulturowej, administracyjnej, etc. istotne jest również włączenie studentów kolejnych roczników w krąg zainteresowań, inspiracji i współpracy na rzecz Warszawy. Jest to najprawdopodobniej pierwszy program dydaktyczny z takimi założeniami i na taką skalę, jakiego o swoim środowisku nie stworzyły inne uczelnie na świecie. Program, w którym studenci uczelni zapoznawani byliby z historią i współczesnością naszego miasta z szansą na aktywne kształtowanie jego przestrzeni i wizerunku.
Więcej szczegółowych informacji o Projekcie Warszawa i wykładach varsavianistycznych można znaleźć na www.samper.pl