Archeolodzy w ogrodzie – nowe perspektywy badawcze

W roli organizatora wystąpił Zarząd Samorządu Studentów IA UW oraz Stowarzyszenie ARCHEO - zrzeszające Studentów i Absolwentów Instytutu Archeologii UW. Stowarzyszenie ma na celu wspieranie akademickich inicjatyw naukowych, kulturalnych, społecznych i sportowych oraz integrowanie środowiska akademickiego. Od momentu powstania w 2000 r. Stowarzyszenie było inicjatorem kilkunastu projektów i przedsięwzięć. Zorganizowało liczne konferencje, wykłady i szkolenia,  krajowe i zagraniczne objazdy naukowe, obozy studenckie, a także prowadziło badania ankietowe oraz wydaje czasopismo WYKOP. Jego wizytówką są jednak przede wszystkim „Dni Archeologa”, których tegoroczna edycja miała wyjątkowo bogaty program, czego wyrazem była m.in. dwudniowa konferencja.

Konferencja pt. „Podhorce, Wilanów - interdyscyplinarne badania założeń rezydencjonalnych”, odbyła się w dniach 12 i 13 maja w Pałacu Kazimierzowskim oraz gmachu Szkoły Głównej. Spotkanie poświęcone było dwóm zespołom pałacowo – ogrodowym, o najwyższych wartościach historycznych, artystycznych i krajobrazowych. Ze względu na swój heterogeniczny charakter tematyka konferencji wykraczała poza problematykę stricte archeologiczną. Specyfika omawianych stanowisk wymaga zastosowania rozmaitych narzędzi badawczych, dostarczanych przez nauki humanistyczne, przyrodnicze i ścisłe. Znalazło to odzwierciedlenie w doborze gości zaproszonych na naszą konferencję.

Honorowy patronat nad konferencją objął prof. K. Lewartowski (Dyrektor IA UW), który uroczyście otworzył obrady. Konferencji przewodniczył prof. Jerzy Miziołek (kierownik Zakładu Tradycji Antyku w Sztukach Wizualnych w IA UW), a referaty wygłosili pracownicy naukowi Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Wyszyńskiego, Muzeum Pałac w Wilanowie oraz Krajowego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków.

Jako pierwszy wystąpił Tadeusz Moryciński (Zastępca Dyrektora KOBiDZ), przybliżając problematykę archeologii ogrodowej. Podkreślił również istotną rolę tej dyscypliny w procesie badań rezydencji. Następnie głos zabrał prof. Zbigniew Bania (Instytut Historii Sztuki UKSW), przedstawiając program architektoniczno – ideowy pałacu w Podhorcach, na tle rezydencji polskich i europejskich. Profesor Jerzy Miziołek (UW) odkrył przed słuchaczami tematy zaczerpnięte z utworów literackich Owidiusza – „pierwszego polskiego poety”, które odnaleźć możemy w rezydencji wilanowskiej. Piotr Szpakowski (Muzeum Pałac w Wilanowie) przypomniał bogatą historię placówki muzealnej i naszkicował perspektywy jej rozwoju. Pierwszą część obrad zamknął referat Doroty Sikory (KOBiDZ), traktujący o architekturze krajobrazu w kontekście ogrodu wilanowskiego.

W przerwie na kawę goście udali się do Galerii Muzeum UW, w towarzystwie jej Kierownika dra Tomasza Strączka. Na miejscu mogli obejrzeć wystawę „Polsko – ukraińskie badania założeń rezydencjonalnych. Podhorce”. Wprowadzające przemówienie wygłosiła autorka ekspozycji Dorota Sikora. Duże zainteresowanie wzbudziły również makiety wykonane przez ukraińskich studentów Politechniki Lwowskiej. Prace pozwoliły dokładniej zapoznać się z układem topograficznym i zagospodarowaniem przestrzennym zespołu podhoreckiego.

Po przerwie obradom przewodniczył Eryk Bunsch (Muzeum Pałac w Wilanowie), wygłaszając jednocześnie pierwszy referat na temat programu prac konserwatorskich realizowanych na terenie muzeum. Andrzej Jankowski (KOBiDZ) zaprezentował najnowsze, nieznane szerzej wyniki badań archeologicznych, przeprowadzonych w Wilanowie i Podhorcach. Następnie Karol Czajkowski i Rafał Kamiński (KOBiDZ) przybliżyli słuchaczom zastosowanie cyfrowych metod dokumentacyjnych oraz cyfrowej fotogrametrii naziemnej, stosowanych przy badaniach archeologiczno-architektonicznych. Obrady zamknął referat Piotra Jaworskiego (IA UW), który przedstawił perspektywy badań interdyscyplinarnych na terenie zespołu pałacowo - ogrodowego w Królikarni.

Drugi dzień konferencji odbył się w Szkole Głównej, a w obradach uczestniczyli przedstawiciele studenckich kół naukowych z różnych uczelni w Polsce. Oprócz referatów dotyczących głównego tematu konferencji, przewidziano także wystąpienia o charakterze sprawozdawczym.

Archeologia ogrodowa jest w Polsce młodą dyscyplinę naukową, która ma przed sobą ogromne możliwości rozwoju. Jej interdyscyplinarny charakter w szczególny sposób determinuje bliską współpracę specjalistów różnych dziedzin. Dlatego też tego typu badania wzbudzają zainteresowanie studentów rozmaitych kierunków, co potwierdziła nasza konferencja.